بسم اللّه الرّحمن الرّحیم
بر اساس قاعده اصولی بیان مبتنی بر ظرفیت، سه فهرست ۱- خطی،۲- مقایسه ای با کفایة الاصول و ٣- تأسیسی را برای تبیین قواعد اصولی فقه البیان نوشته ایم. در فهرست خطی، قواعد اصولی فقه البیان به صورت مجزا معرفی می شوند. به عنوان مثال: در فهرست خطی ابعاد کلام شارع را در سه بخشِ ۱- تعریف، ۲- تصویر و ۳- تصمیم تبیین کرده ایم. (قاعده اصولی بیان مبتنی بر مُکث) در فهرست مقایسه ای مباحث فقه البیان، مباحث اصولی فقه البیان را از نقاط ضعف کفایة الاصول شروع کرده ایم. به عنوان مثال : مهمترین نقطه ی ضعف کفایة الاصول، عدم استنطاق ویژگی های بیان شارع از شارع و ایجاد تصور عرفی از بیان شارع در ذهن طلبه است و به این دلیل در این نوع از فهرست؛ به تبیین ویژگی های بیان شارع در بیان شارع پرداخته ایم. (ممهدات پایه)
در فهرست اصلی و تأسیسی فقه البیان، روش تفقه را بر مبنای مفهوم فقهی انباء تبیین و تئوریزه می کنیم. در این بحث تفصیلی میزان فهم فقیه از کلمات شارع وابسته به تسلط وی از شکل و اصول انبائی لسان شارع دانسته شده است. به عبارت دیگر: برای لسان شارع در انباء و معرفی اشیاء اصول و چارچوبی متصور است؛ که تسلط به آن زمینه تطبیق شکل انباء بر یک یا چند انباء را در حوزه های متفاوت فراهم می آورد.
به صورت کلی برای تصور مفهوم انباء در فقه البیان، چهار سرفصل بحثی را درباره انباء با طلبه متفقه مباحثه می کنیم. در مرحله اول مفهوم انباء اسمی و انواع این نوع از انباء را تبیین می کنیم. (۶ نوع انباء اسمی را تبیین خواهیم کرد.) در مرحله دوم مفهوم انباء فعلی و انواع آن را تبیین خواهیم نمود. (۶ نوع انباء فعلی در این بخش تبیین خواهد شد.) در مرحله سوم مفهوم انباء حرفی و انواع آن تبیین خواهد گردید. (در این بخش ۱۲ نوع انباء حرفی را تعریف خواهیم نمود.) و در مرحله آخر به تبیین شکل تجزیه ای انباء و شکل ترکیبی انباء بر اساس قاعده اصولی بیان مبتنی بر ظرفیت خواهیم پرداخت. (مجموعاً ۲۴ نوع انباء)
حجت‌الاسلام علی کشوری (دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی) - تبیین فهرست تأسیسی فقه البیان - یکشنبه ۱۱ ربیع المولود ۱۴۴۶ (۲۵ شهریور ۱۴۰۳) قم