بسم الله الرحمن الرحیم
متن زیر مربوط است به گزارش دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی در مورد نقشه راه در یکی از جلسات همایش عدالت و پیشرفت در جامعه المصطفی العالمیه صلی الله علیه و آله وسلم -مورخ 25/5/1390
پیاده و ویراست: رسول بابائی
حجه الاسلام عبادی: ...غرض از مزاحمت، جزواتی، تحت عنوان نقشه راه تولید الگوی پیشرفت اسلامی برای عزیزان ارسال شده است.
در راستای همایشی که موافقت، مجوز و تجهیزات آن از جامعه المصطفی برای برگزاری در امسال جلب شده است. دغدغه ای وجود داشت، که مهندسی شود تا قدمی در راستای جهت دهی و ریل گذاری صحیح در این مسئله انجام شود. چرا که این مسئله، دغدغه نظام و مخصوصا مقام معظم رهبری است. در جلسات اندیشه های راهبردی که اواسط سال گذشته و اوائل امسال برگزار کردند، فرمایشاتی را مطرح فرمودند، که نشان می دهد که این مسئله اهمیت ویژه ای در سطح کلان نظام دارد.
اما با این جایگاه چرا در جامعه المصطفی و مخصوصا علوم انسانی ......... نداریم؟
یکی از ظرفیت هایی که در جامعه المصطفی وجود دارد، اساتید و هیئت علمی است. و میتوان از این اساتید در همایش و یا نشست های پیش از همایش استفاده کرد. البته قصد این نبوده که در جامعه المصطفی محدود شویم، بلکه از دیگر مجموعه های حوزوی و دانشگاهی، قم یا تهران هم استفاده می کنیم. گام اول برای این بهره مندی از ظرفیت ها گفتمان سازی بوده است، لذا این گزارش به عنوان اولین گزارش راهبردی مطرح شد تا در اختیار اساتید و نخبگان قرار بگیرد، تا جویدگی ذهنی در این مسئله ایجاد شود. حتما مطلع هستید در موسسات دیگر یا به عنوان دغدغه های شخصی، این مباحث مورد تاملات جدی بوده است و پس از مطالعه این جزوه یک ..... برای این گفتمان بوده است. تا انشاالله به سوالات اساسی تر در این مسئله دست پیداکنیم. و این سوالات مبنای همایش قرار گیرد،
هدف گذاری این همایش رونمایی از بانک سوالات الگوی عدالت و پیشرفت است. اما تفاوت این همایش با همایش های دیگر عدم استفاده از قالب های مرسوم است. نخواستیم مدتی برای تبلیغات و بعد فرصتی برای فراخوان مقالات به صورت عام یا همراه با سفارش خاص و بعد از آن مباحثی داشته باشیم و در جلسه سخنران یا سخنرانان صحبتی کنند و تازه فرصتی برای طرح مسئله باشد.
ما خواستیم حرکت را معکوس کنیم، و گره ذهنی به جای انتهای همایش در ابتدا برای اساتید و نخبگان به وجود بیاید و ایشان زاویه هایی را در مورد بحث ایجاد کنند، نقطه نظرات را منعکس کنند و پس از جمع بندی نظرات، به دیگر اساتید انتقال بدهیم و ایشان تاملاتی داشته باشند، سپس در نشستهای علمی یا پیش نشست ها و پیش همایش ها
تعاملات صورت بگیرد و طرح پخته شود و در نهایت به چند جمع بندی قابل نقد برای اساتید رسیده شود. و ضعف های مباحث گرفته بشود. و به آن هدف گذاری که عرض شد، مثلا به پنجاه سوال اساسی پیرامون مسئله الگوی پیشرفت اسلامی دست یافته باشیم. این اجمالی از هدف گذاری همایش بود. البته جلسات دیگری هم خدمت عزیزانی از مدیران گروه ها و اعضا هیئت علمی این مجموعه و خارج از این مجموعه داشته ایم.
در پشتیبانی غیر علمی مسئله زمینه هایی به وجود آمده است و موسسات دیگری هم اعلام آمادگی برای همکاری و مشارکت کرده اند. اما این جلسه بیشتر برای بهره مندی از نظرات دوستان می باشد. انشاالله این نظرات را به صورت یک خبر اجمالی مانند قبل انتشار می دهیم، که این کار جزئی از همان مهندسی...............میباشد.
بنده اطاله کلام نکنم، توضیحاتی هم اقای کشوری دارند و این جزوه هم که تهیه شده است، عمدتا محصول کار ایشان است.
حجه الاسلام کشوری: بسم الله الرحمن الرحیم ، اللهم صل علی محمد و ال محمد
از اینکه حضرات آقایان وقت گذاشتید و در این فرآیند گفتمان سازی حول این موضوع مهم شرکت کردید- و انشاالله به این یک جلسه اکتفا نشود و بتوانیم از محضر آقایان در دوره های بعد هم استفاده کنیم- متشکرم.
راجع به این جلسات همان طور که آقای عبادی فرمودند، عنوان این جلسات نقد و بررسی سلسله گزارش های راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی است. پیش بینی ما انتشار نه گزارش است که به فضل خداوند اولین گزارش منتشر شده است و عزیزان زحمت کشیدند و خدمت برادران عزیز ارسال کردند.
چرا این روش را پیش گرفته ایم؟ پاسخ اجمالی این است که به نظر ما همایش های موجود که در سطح ملی برگزار میشود، ما را به سرمنزل مقصود نمیرساند. استدلال آن هم یک نکته است، موضوعات انتقال یا تحول نظام موضوعاتی نیستند که برای آنها در دنیای علمی امروز پاسخی ارائه شده باشد. وقتی پرداختن به یک موضوع اساسا علت ایجاد تحول نظام و انتقال به مرحله بعد تکامل میشود، باید مکانیزم در فعالیت های گفتمانی و علمی به گونه ای تنظیم شود که نخبگان در قدم اول متوجه اصل سوال به صورت صحیح شوند. رسیدن به پاسخ فرع بر فهم صحیح سوال است.
عرض شد که اگر فرض میگرفتیم که قصد داریم با ایجاد تغییراتی رو بنایی نسبت به یک سوالی که قبلا در دنیا نمونه داشته است، پاسخی بدهیم، شاید این مکانیزم همایش های موجود کفایت میکرد. چرا که می خواستیم سوال از قبل معلوم شده را تکاملی تر جواب بدهیم. ولی پیرامون موضوعات انتقال نظام اینگونه نیست. مثلا در مورد مسئله جهاد اقتصادی که امام خامنه ای مطرح فرمودند، هنوز تصویری که قصد ارائه به وزارت خانه ها و نخبگان داریم، برای خودمان به صورت تفصیلی مشخص نیست. اصلا مفهوم جهاد اقتصادی در فضای درگیری با نظام سلطه مطرح شده است. پیش فرض های آن همکاری بین المللی نیست، در حالی که در ادبیات توسعه اقتصاد جهانی این پیش فرض وجود دارد.
حداقل می توانیم ادعا کنیم، پیش فرض های جهاد اقتصاد، همکاری حداکثری با همه کشورها نیست. چراکه برای ما اصول ارزشی وجود دارد که محور جامعه هست و تکیه بر آن اصول ضریب درگیری در دنیا ایجاد میکند. و بنا بر این است که ما قصد داریم این درگیری را حفظ کنیم و اقتصاد را لجستیک آن قرار دهیم. لذا یک اصطلاحی به نام جهاد اقتصادی متولد می شود. حال چگونگی تنظیم مدل های برنامه توسعه بر این اساس، سوالی نیست که قبلا پاسخ داده شده باشد. چون در گذشته مفهوم سلطه در برنامه ریزی نظام ها وارد نشده است. بنا نبوده نظام ها در کشورهای مختلف با مفهوم استکبار آشنا باشند تا بخواهند برنامه کلان کشورشان را بر این اساس تعیین کنند. این داستان در مسئله علوم انسانی و اجتماعی نیز هست. این علوم انسانی موجود، بر پیش فرض ها استغنای از وحی شکل گرفته است
حال ادعا و سفارش بر این است که در علوم انسانی که قصد ساخت آن را داریم، مفاهیم قرآن به عنوان پیش فرض قرار بگیرد. این سوال، سوالی نیست که الان بشود جواب مشخصی به آن داد. باید به طریقی حرکت کرد که ذهن نخبگان با این مسئله درگیر شود، تا در آینده بتوانیم پاسخی کار آمد و حجیت یافته به این مسئله بدهیم.
بنابر این ما به جای یک روز همایش، مقاله، تحلیل و.... با کمک دوستان یک روند دیگری پیشنهاد داده ایم که انصافا دوستان برای ارائه این پیشنهاد در شکل اولیه با وجود مشکلات زحمت های بسیاری کشیدند.
در این روند بنا بر این بوده است که ابتدا مسئله تبیین شود – که حضرت فرمودند: حسن السوال نصف الجواب- اول مسئله تبیین شود تا مشخص شود با چه سوالی مواجه هستیم. به نظر ما اگر مسئله درست تبیین نشود، که به علت محدودیت وقت نمیخواهیم از نمونه های فراوانی که مسئله بین مدیران و نخبگان درست تبیین نشده است، لذا پاسخ دیگری داده شده است. و اصلا پاسخ، پاسخ سوال دیگری است و سوال انقلاب از دستگاه علمی سوالی نبوده که ایشان پاسخ داده اند. برای عدم ابتلا به این آفت، تصمیم گرفته شد ابتدا با سرعت منطقی درک خودمان را از این سوال در اختیار نخبگان در دسترس جامعه المصطفی العالمیه و احیانا مراکز در تهران قرار دهیم. و درک خودمان را به چالش بکشیم، بعد انشاالله دریک بازه پیشنهاد شده-که اسفندماه است- درک ایجاد شده از سوال که تبیین سوال علمی انقلاب در این مسئله از دستگاه های علمی است، را گزارش دهیم. به این شکل که با یک پیشنهاد اولیه با پنجاه نخبه کشور مشورت شده است. و مثلا ماحصل این مشورت پنجاه سوال اصلی و پنجاه سوال انحرافی در این مسئله بوده است.
قبل از ارائه توضیح اجمالی این گزارش از پاورپوینت، نکته ای را تاکید کنم.
کتابی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت تحت عنوان سیاست خارجی توسعه گرا چاپ شده است. ما خلاصه این کتاب را به عنوان نمونه در پی نوشت قرار داده ایم. در آن کتاب گفته شده: ما باید سیاست خارجی را به گونه ای تنظیم کنیم که کشورهای منطقه احساس کنند ما برای آنها یک فرصت هستیم. و بعد به تابع آن، معادلات تجاری دیگر کشور ها با ایران رشد کند تا بتوانیم به اهداف پیش بینی شده در سند چشم انداز برسیم.
به روشنی در این متنی که عینا از سایت مجمع آورده شده، مشخص است که این کتاب ادعا میکند که باید سیاست خارجه جمهوری اسلامی بر مبنای اقتصاد تنظیم شود.
در حالی که نه قانون اساسی و نه شعارهای انقلاب و نه ارتکاز مردم با این تئوری پردازی هیچ همخوانی ندارد. و این که بجای آن که نام سیاست خارجی را بر اساس تقویت جریان اسلام گرایی و مستضعفین و استکبار ستیزی قرار دهیم و ضریب درگیری را ارتقا دهیم، و اتفاقا فوائد و عوارض اقتصادی ناشی از وفاق ایجاد شده میان مسلمین در جهان بیش از آن مقداری است که امروز تصویر میشود. وقتی قرار باشد در سایه یک اتحاد استراتژیک ارزشی نفت را به غرب نفروشیم، میتوانیم با حساب ساده ای عوارض اقتصادی آن را نسبت به الان محاسبه کنیم. حال مشاهده می شود در یک مرکز رسمی نظام که شخصیت های عمده ی عمده نظام آنجا حضور دارند، چنین کتابی منتشر میشود. و به عنوان نمونه مطرح کرده ایم تا به بحث به سمت کلیات نرود. از طرفی در ادبیات انقلاب به صراحت و روشنی اعلام شده است مه برای تحقق چشم انداز، به الگوی پیشرفت اسلامی نیازمند هستیم.اولین بار در جمع نمایندگان مجلس هفتم این سفارش مطرح شده است. که تحقق سند چشم انداز با الگوی ژاپنی و ..... نمیشود، باید الگوی اسلامی ارائه شود.
سوال ما این است که چه اتفاقی در مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت رخ داده است که ایشان به این جمع بندی رسیده اند که کتابی با عنوان سیاست خارجه توسعه گرا به چاپ برسانند و در درون آن این مسئله را مطرح کنند که چون اقتصاد شکل بین المللی و منطقه ای پیدا کرده است و اقتصادها دیگر ملی نیست، بدون استفاده از مزیت های نسبی کشورهای اطراف نمی توان اقتصاد پویا داشت. و برای استفاده از مزیت های نسبی دیگر کشورها، باید آنها ایران را به عنوان فرصت و نه یک تحدید تلقی کنند. این ادعایی است که مطرح شده است . و ما این سوال را در این همایش مطرح کرده ایم و خواهیم کرد. و مجموعه اعضا شورای همایش، قصد طرح این مباحث را با نخبگانی امثال حضرات حاضر در جلسه دارند. با این مشکل چه بایدکرد؟ که وقتی سفارشی از سمت ادبیات انقلاب مطرح میشود اینگونه 180درجه تغییر میکند، تئوریزه میشود و احیانا مبنا احکام برنامه ها و مبانی نظری برنامه های توسعه قرار میگیرد. این مطلبی که استناد شد، به قلم یک روشنفکر نیست بلکه نهاد رسمی نظام می باشد. این اتفاق را به انحلال نرم انقلاب نام گذاری میکنیم و در ادبیات انقلاب به جنگ نرم تعبیر شده است. به نظر ما عمیق ترین لایه جنگ نرم، جنگ در سطح برنامه است. که ارزش ها و آرمان ها را تبدیل میکند.
این مقدمه بسیار کوتاه عرض شد برای آنکه فضای پیشنهاد شده به دوستان در این همایش- مضاف بر تبیین خوبی که جناب استاد عبادی فرمودند- تبیین بیشتری پیدا کند. پس این سوال از محضر شما مطرح میشود که: در حال حاضر سوالات ادبیات انقلاب معکوس میشود، به عنوان مثال، گفته میشود علوم انسانی، به گونه ای علوم انسانی تحلیل میشود که گویی باید به همان سمتی که دنیای غرب رفته حرکت کنیم. مثلا در علوم سیاسی، سنگر هایی که در 30 سال گذشته فتح شده است و ولایت فقیه مسقر شده به چالش علمی و تحلیلی کشیده میشود. و نظام در بخش های مختلف با این مشکل مواجه است. یعنی سوال نظام فهم نمیشود، بلکه منحل میشود در سوالی که اگر به آن سوال پاسخ داده بشود، سیر انحلال انقلاب در تمدن مدرنیته روان تر میشود، و احتمالا پس از مدتی نخبگان به این نتیجه می رسند که راهی جز مدرنیزاسیون نداریم، و این مسئله را القا میکنند که اسلام نمی تواند جامعه را اداره کند.
ولی القای این این سخن از طریق سوال است، اگر نتوانیم غلط بودن سوال هایی را که مطرح میکنند، اثبات کنیم؛ طبیعتا سوال غلط پاسخ خود را میگیرد و ذهن نخبگان را به ان سمت هدایت میکند.
تشبیها به جنگ سخت، اینگونه است: همانطور که در جنگ سخت، قبل از فتح منطقه ای، آتش تهیه ریخته میشود، حمله هوایی صورت میگیرد و زیر ساخت ها را منهدم میشود. در جنگ نرم نیز فرآیند حمله به زیر ساختهای فکری توسط القای سوالات متفاوت-که به شبه تعبیر میشود- صورت میگیرد. و به نظر شورای همایش جامعه المصطفی، پاسخ به شبه فرآیند مناسبی نیست، بلکه باید در اینکه اصل مسئله، صحیح یا غلط است، و طرح سوال اصیل و صحیح انقلاب، مهندسی ارائه بشود.
بنده بیش از این مصدئ نمیشوم.احتمالا دوستان گزارش را مطالعه فرموده اند، در فضای تحلیلی گزارش که تقریبا چهارسال مدت جمع بندی دوستان بوده است، ما به یک جدول دست پیدا کرده ایم. و این جدول به ما کمک میکند که موضوعاتی در ذهن نخبگان شناسایی و معرفی بشود و نتیجه آن موضوعات، ایجاد قدرت طرح سوالات جدید است.
مثلا سوال میشود که به چه موضوعی در جامعه بپردازیم که مجموع سوالات ایجادشده، ما را به سمت تولید الگوی پیشرفت اسلامی پیش ببرد؟
در مجموع 9 موضوع پیشنهاد شده است، و این 9 موضوع، در سه دسته ی و در هر دسته سه موضوع معرفی شده است.
اگر جدول خوانا باشد، سه موضوع در بخش اندیشه ورزی، سه موضوع در جریان مطالبه و آرمان خواه کشور و سه موضوع در بخش قوای سه گانه می باشد. اگر به این موضوعات پرداخته شود، انشاالله قدرت پیدا خواهیم کرد تا به سمت آینده ای که مد نظرمان هست شیب پبدا کنیم.
برای آنکه وقت عزیزان گرفته نشود، و اینکه گزارش راهبردی قبلا ارائه شده است، فقط به سه موضوع تبعی جدول اکتفا میکنم. و به شش موضوع دیگر نمی پردازیم تا بتوانیم از نظرات دوستان استفاده کنیم.
توجهه بفرمایید که سه موضوع در بخش تبعی - یعنی بخش تقنین، اجرا و نظارت یا قوای رئیسه نظام- پیشنهاد شده است . سه موضوع پیشنهاد شده به ترتیب اینگونه است؛ اگر نخبگان به مفهوم بهداشت قضایی یا پیشگیری از جرم توجه کنند و این موضوع مورد مداقه قرار بگیرد، که چرا در جمهوری اسلامی - با این گستره فعالیت ها که انجام میشود- این سطح از جرم در انواع مختلف صورت میگیرد. و ما نمی توانیم در کشور به این سمت برویم که دائما دادگاه و زندان زیاد بشود و بخواهیم با شیوه حقوقی به این مسئله رسیدگی کنیم.
اگر به این نکته توجه شود، ذهن نخبگان به این مسئله انتقال پیدا میکند که احتمالا نحوه برنامه ریزی نظام دچار مشکلاتی باشد. و این مشکلات عامل وجود جرم در جامعه می باشد. به عنوان مثال، در مسئله فساد اقتصادی، حرف روشنی مطرح است، گقته میشود که باید از فساد اقتصادی به وسیله اصلاح قوانین(آن دسته از قوانین که به مدیران اجازه و امکان فساد اقتصادی میدهد) پیشگیری کرد. این پیشگیری بهتر از مجازات و دادگاهی کردن است.
حال این مثال در قوه قضائیه را تعمیم دهید. لذا به نظر ما نقطه اصلی تحولات در نظام اصلاح قوه قضائیه است.
و این مهم به وسیله ارائه تعریفی روشن از بهداشت قضائی یا پیشگیری از جرم به همراه مکانیزم های تحقق آن انجام میشود. پیشنهاد ما در گزارش راهبردی این است که اگر - با عنایت خداوند متعال- نخبگان و مدیران به این مسئله بیاندیشند، به این سوالِ درست، فکر کنند. چرا که ما با کارشناسان جرم شناسی، جامعه شناسی، روانشناسی و امثال آن دعوا نمیکنیم،عرض میکنیم که شما هم جواب این سوال را بدهید. یعنی بجای حذف علوم انسانی که بعضا شنیده میشود یا پیشنهادهای بلند مدت برای بررسی این رشته ها – باطن آن این است که فعلا برای برخی رشته ها کاری نمی توانیم انجام دهیم- پیشنهاد می کنیم در حال حاضر از نخبگان دانشگاهی و حوزوی این سوال مطرح شود که با این روند غلط در کشور چه کنیم؟ شما جرم شناسی، جامعه شناسی، روانشناسی و ... خوانده اید. و ما فعلا به این مسئله که علوم انسانی موجود ذاتا مسموم است، کاری نداریم و قصد حذف شما را نداریم. اما در جامعه این مشکل وجود دارد.
عرض ما این است که سوال از نحوه پیشگیری از جرم را مطرح کنیم. به نظر ما این سوال جزء اصلی ترین سوالات نظام است. اما این سوال از کجا استخراج شده است؟ خدای متعال به جمعی از دوستان عنایت فرمود و ما دقت چند ساله ای در ادبیات انقلاب انجام دادیم. این جدول به طور کل سفارشات ادبیات انقلاب است که ما با دقت جامعه شناسانه استخراج کرده ایم. این سفارش بوده است، اما چرا به آن توجه لازم نشده است؟ حداکثر در دوره ریاست جناب آقای هاشمی شاهرودی، در سخنرانی ها و همایش ها مطرح شد که نیاز به بهداشت قضائی وجود دارد و در دروه آقای لاریجانی این معاونت تقویت شده است. در حال حاضر اقای ذوالقدر مسئول آن هستند و چهارمعاونت پیشگیری اجتماعی، حقوقی و دو معاونت پیشگیری دیگر دارند و مشغول برنامه ریزی هستند. ما به نمایندگی از برادران در آن جا حضور پیدا کرده ایم. و پیشنهاد خودمان برای پیشگیری از جرم خدمت ایشان عرض کرده ایم.
به نظر میرسد اگر بتوانیم این سوال را در جامعه علمی تبیین کنیم، زمینه ایجاد تحول در علوم انسانی نیز فرآهم خواهد شد.
اگر قصد جمع بندی داشته باشیم، زمانی که قصد ایجاد تحول در علوم انسانی را داشته باشیم، به سمت حوزه ها میرویم و از ایشان می خواهیم بر اساس معارف وحی تئوری های جدید تولید کنند. این کار درستی است، ما در علوم انسانی باید اجتهاد کنیم. ولی سوال ما در این همایش این نیست. مسئله اجتهاد در علوم انسانی را پیش فرض گرفته ایم. عرض ما این است که چگونه مسئله الگوی پیشرفت اسلامی را با چند ده هزار استاد و دانشجوی رشته های علوم اجتماعی،-که شیعه و شهروند جمهوری اسلامی هستند- تفاهم کنیم؟تا ایشان این مسئله را متوجه شوند. پیشنهاد ما این است با مفروض گرفتن مبانی و معارفی که در ذهن ایشان است ، از ایشان در مورد بهداشت قضائی سوال کنیم.
اگر اینگونه عمل شود و دعوای سیاسی نکنیم، می توان در بازه زمانی قدرت مبانی و تئوری های آنها را در حل چالش های نظام ارزیابی کنیم. لذا در جدول به این سوال ضریب 4 اختصاص داده شده است. در نتیجه پیشنهاد اولیه ما بحث پیرامون پیشگیری از جرم است. چرا که این موضوع ما را به مرحله تحول در الگوی پیشرفت اسلامی انتقال می دهد. لذا دوستان در جلسات از موضوعات این جدول به موضوعات انتقال تعبیر میکنند. یعنی میخواهد نظام را به مرحله اداره بر اساس الگوی پیشرفت ببرد. و دیگر با الگو های غربی اداره نشود. اگر دوستان دقت بفرمایند، سوال اصلی این است که چگونه کشور با الگوی اسلامی اداره شود؟ لذا سوال قبل از آن، این است که الگو پیشرفت اسلامی چیست؟ تا کشور بر اساس آن اداره شود. اما ما به سوال قبل از سوال دوم توجه کرده ایم. یعنی چگونه ذهن نخبگان برای تولید الگوی پیشرفت اسلامی با این موضوع درگیر شود؟ تا در مراحل بعد تولید و اجرا شود. درنتیجه پیرامون مرحله قبل بحث میکنیم. چراکه ادعای ما این است که ذهن نخبگان در گیر این موضوع نیست. و با امثال این همایش ها ذهن ایشان درگیر این موضوع نمیشود. با یک همایش یک روزه و تعدادی سخنران که نه سوال و نه پاسخ مشخص است، نمیتوان ذهن نخبگان را مشغول این بحث کرد. ما با این جدول مطرح کرده ایم که با توجه به این موضوعات میتوانید ذهن نخبگان را با این مسئله درگیر کنید.
موضوع دوم، نحوه قانون گذاری در مجلس است. فارق از بحث های سیاسی که امروز مطرح است. امروز در مجلس معاونت عریض و طویلی راه افتاده است که معاونت هایی در قوه مجریه، قوه قضائیه و سازمان بازرسی دارد. و به دنبال تنقیح قوانین است. الان پیشنهاد خودمان را عرض نمیکنیم. در حال حاضر قانون هایی که مجلس تصویب می کند با یکدیگر در یک سال یا سی سال متعارض هستند. لذا معاونتی را اندازی شده است تا قوانین متعارض در یک جا جمع شود و بعد از تنقیح ارائه شود. دومین اشکالی که به نحوه قانون گذاری وارد بوده است، این است که قوانین مصوب مجلس اجرا نمیشود. این مشکل در دوره های قبلی ریاست جمهوری هم مخصوصا نسبت به احکام برنامه های توسعه وجود داشته است. تا آنجا که بعضی دولت ها قوانینی که در مجلس مصوب شده است و قانون هست را قابل اجرا نمیدانستند. مسئله سوم در مجلس این است نمایندگان محترم در تصویب قوانین خصوصا مهمترین قانون در طول یک سال یعنی بودجه، به سمت آبادانی شهر خودشان اقدام کردند، و نحوه قانون گذاری را منطقه ای کردند.
حال در مورد قانون گذاری مجلس سه اشکال، مورد اتفاق است. البته دغدغه ی ما این است که چقدر شاخص هایی که اسلام و ادبیات انقلاب معرفی کرده است، تبدیل به قانون میشود؟مثلا عدالت که امام خامنه ای در نشست راهبردی دوم موسوم به عدالت، به مجلس و شورای نگهبان فرمودند که قانون خلاف عدالت وضع نکنند. یعنی شاخص لحاظ شود و حول آن شاخص قانون وضع شود. در مورد این قانون خاص امام خامنه ای سفارشی مطرح فرمودند.
حال بحث ما با مجلس این است که چگونه در مجلس قوانین را حول شاخص های اسلامی و موضوعات مورد تاکید ادبیات انقلاب تصویب کنیم؟ لذا پیشنهادی تحت عنوان مدل تقنینی ارائه کرده ایم. چراکه مجلس بدون مدل قانون گذاری نمی تواند ورود پیدا کند. البته چگونگی این مدل تقنینی از حوصله جمع خارج است و انشاالله طی یکی از گزارشات نه گانه که به این موضوع اختصاص دارد، ارائه خواهد شد. همان گونه که یکی از گزارشات به موضوع بهداشت قضائی اختصاص دارد. و این گزارشات فقط برای مدیران ارشد و نخبگان ارسال خواهیم کرد. یعنی ابتدا آسیب شناسی انجام میشود سپس پیشنهاد خودمان را ارائه میکنیم.
این مسئله روشن است که اگر ذهن نخبگان به مسئله قانون گذاری متوجه شود و مجلس دارای یک مدل خاص برای قانون گذاری شود، قوانین حول نظام سرمایه داری شکل نمیگیرد. از گذشته می شنیدیم که نخبگان می فرمودند: تکنوکرات ها مجلس را هدایت میکنند. و خیلی نگران چند ردیف بودجه ای که در مجلس جابه جا میشود نیستند، چرا که اساس برنامه ها بر اساس دیدگاه های تکنوکرات ها و اقتصاد محور بسته شده است. امروز هم این گونه است که از طرفی گفته میشود عدالت، از طرفی اقتصاد سرمایه داری گفته میشود. در حالی که نحوه قانون گذاری باید به گونه ای باشد که عدالت محور باشد. حال چون وقت کم است، و بحث سوم توضیح بیشتری میخواهد، بنده به اجمال عرض میکنم. اساسا دولت برای قوانین مهم مثل بودجه لوایح را پیشنهاد میدهد. قانون برنامه توسعه این گونه نیست که مجلس بتواند طرح بدهد. حتما باید لایحه از دولت ارائه شود. حال فرآیندی برای آماده شدن این لایحه در دولت وجود دارد. و شروع این فرآیند از معاونت های طرح و برنامه در وزارت خانه ها می باشد. این معاونت ها فعالیت علمی انجام میدهند و براساس آن طرحی را به معاونت طرح و برنامه سازمان برنامه ریزی-البته آن زمانی که این سازمان وجود داشت- ارائه میدهند. سوال ما این است که آن فعالیت علمی بر چه اساسی انجام میشود. که بعد گفته میشود: ناهنجاری هر بخش چیست. پیشنهاد ما این است برای اولین بار امت حزب الله به معاونت های طرح و برنامه و برنامه ریزی توجه کنند. تا اولا این درک حاصل شود که کشور در قسمت برنامه چگونه اداره میشود، چراکه در مسئله الگو موضوع برنامه است. ما در این مسئله دقت اجمالی انجام داده ایم. در این معاونت ها دو کار انجام میشود. اول ناهنجاری ها را با روشی خاصی –که در فرصت دیگر باید توضیح داده شود- مشخص میکنند. اولین کاری که انجام میدهند، تعریفی از ناهنجاری ارائه میکنند، و احکام برنامه که ارائه میشود برای رفع ناهنجاری است. و ناهنجاری راهم بر اساس مفهوم تعادل تعریف میکنند. یعنی ابتدا تعادل تعریف میشود سپس آنچه با تعادل فاصله داشته باشد، ناهنجاری است. در نتیجه پایه و ریشه مدل های حاکم بر تشریح ناهنجاری در معاونت های طرح و برنامه تعریف تعادل است. لذا اگر بتوانیم در تعریف تعادل تغییر ایجاد کنیم یا از نخبگان سوال کنیم که نسبت تعادلی که تعریف میشود با اسلام چیست؟ -خبری که دیروز از شورای همایش منتشر شد، حول تعریف تعادل بود.- پس مسئله سوم باید در دولت ابتدا به طبقه کارشناس ها دقت کنیم. و از ایشان پیرامون تعریف تعادل سوال کنیم.
این توضیحاتی که عرض شد، موضوعات انتقال تبعی است و به لحاظ وزن به آنها ضریب 1 داده ایم. و به نظر ما اگر به این موضوعات توجه شود، زمینه ی این مسئله که ما به الگوی جدیدی نیاز داریم، در نخبگان ایجاد میشود. البته از نظرات شما استفاده میکنیم. بنده مجددا بر این اصطلاح تاکید میکنم، ما به دنبال شناسایی موضوعات موثر بر الگوی پیشرفت اسلامی هستیم. روی جلد گزارش هم این عنوان ذکر شده است. یعنی چه کنیم نخبگان با این مسئله درگیر بشوند؟ بعد الگوی پیشرفت تعریف و سپس اجرا شود. و از موضوعات موثر بر تولید الگوی پیشرفت اسلامی به موضوعات انتقال نظام تعبیر شد.این اصطلاحِ رسانه ای ما می باشد. ما میخواهیم دوستان روی موضوعات نظام سوال طرح کنند. آقایان دیر باز و سهرابی که مدعوین این جلسه هستند. و ما انشاالله از ایشان استفاده میکنیم. اگر موضوعاتی دیگری به ذهنشان میرسد که توجه به آن موضوعات انتقال راحتری به مسئله الگوپیدا کنیم و نخبگان راحتر متوجه شوند. اگر نقدی به موضوعات انتقال دارند. استفاده میکنیم.
در پایان هم عذر می خواهم، محضر آقایان درس پس دادیم.
س:.....
ج: در مسئله انتقال نظام دو موضوع را پیش فرض گرفته شده است.
پیش فرض اول این است که اینده مورد نظر نظام، اداره کشور توسط الگوهای اسلامی است. چرا که از اداره کشور با الگو های غربی به شدت دچار آسیب شده است. نمونه های روشن که تغریبا همه نخبگان قبول دارند، اموزش و پرورش و اقتصاد است که با الگو های غربی اداره شده است.
نمونه های روشنی که به الگو های غربی عمل نشده است و موفق بوده ایم، دستگاه اطلاعات کشور و اداره جنگ بوده است. لذا نظام قصد دارد، نحوه ی اداره ای که در برخی موارد مثل پیروزی اصل انقلاب و اداره جنگ وجود داشته است، را به دیگر بخش ها تعمیم دهد. این مسئله را برای خود آینده تعریف کرده است.
فیشی که برای استناد به مقام معظم رهبری، در نشست اول اندیشه های راهبردی است. ایشان می فرمایند: به من گفته میشود، چرا این دهه را دهه عدالت و پیشرفت نام گذاری کردید؟ ایشان در پاسخ می فرمایند: به نظر من امروز کل زیر ساخت ها انسانی و ظرفیت ها ی ما برای دست یابی به الگوی پیشرفت عدالت محور دست بیابیم. لذا از نظر نظام و محور حجیت ما این مسئله آینده ما میشود. حال سوال این جلسه این است، نخبگان این مسئله را قبول ندارند، گفته میشود توسعه پایدار. علی رغم دلسوزی، تصویر درستی از مسئله الگوی پیشرفت اسلامی ندارند. آن دسته از موضوعات که توجه نخبگان به آن ها موجب تکامل فهم نخبگان به آن مسئله میشود، کدام موضوعات است؟
آن موضوعات به موضوعات انتقال نظام تعبیر شده است. این جدول موضوعات انتقال نظام در نه محور است. و جداول ضمیمه ای دارد، که استنادات به ادبیات انقلاب در آن ها موجود است. به نظر ما این موضوعات، موضوعات انتقال نظام و استنباط شده از ادبیات انقلاب است. لذا اگر به عنوان توجه بفرمایید، سه قسمت است، شناسایی موضوعات موثر بر تولیدالگوی پیشرفت اسلامی از ادبیات انقلاب. یعنی ادبیات انقلاب و آینده پیش رو یعنی دست یابی به الگوی پیشرفت اسلامی را مبنا قرار دادیم. حال در این همایش به دنبال شناساندن موضوعات موثر به نخبگان در قالب سوال هستیم.
خال ممکن است در بهداشت قضائی، کارشناسی به دلیل فعالیت هایی که داشته است، تحلیل قوی تری بیان کند که بهداشت قضائی سه سوال است. ولی فعلا وحدت سوال را پیدا کرده ایم. آنچه ما خیلی مایل هستیم و استقبال می کنیم، این است که عزیزان بیان کنند که مثلا 12 سوال است، یعنی وحدت سوالات بیشتری را مطرح کنند.
عرض شد که برای استفاده از عزیزان بخش اصلی را به عهده خود عزیزان گذاشته ایم. از خدمت آقایان عذر می خواهیم.
