🌻 معرفی رساله تخصصی الگوی پیشرفت اسلامی: تعریف پایه از نظام سازی، تبیین نظریه مادر نظام سازی، پیوست زمان و مکان و تعریف مسیر برای انتشار؛ چهار بخش اصلی رساله

بسم الله الرّحمن الرّحیم

شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی برای حل مسائل جامعه اسلامی، رساله ای تخصصی -به مثابه جایگزین برای مکاتب توسعه غربی- تدوین نموده است؛ که به برخی از ویژگی های آن اشاره می شود:

تعریف پایه رساله

ویژگی اول این رساله ارائه تعریفی فقهی از مفهوم نظام سازی است. تعریف پایه این رساله تخصصی از مفهوم اداره جامعه و نظام سازی؛ "خود تنظیمی فرد در حوزه های سیزده گانه روابط انسانی" (حوزه های اصلی روابط انسانی) شامل: ۱- رابطه انسان با امام، ۲- رابطه انسان با معلم، ۳-رابطه انسان با خانواده، ۴- رابطه انسان با همسایه، ۵- رابطه انسان با دوست، ۶- رابطه انسان با شریک شغلی، ۷- رابطه انسان با طرف معامله، ۸- رابطه انسان با دشمن، ۹- رابطه انسان با همسفر، ۱۰- رابطه انسان با فقیر، ۱۱- رابطه انسان با یتیم، ۱۲- رابطه انسان با ابن سبیل و ۱۳- رابطه انسان با مهمان است. این تعریف اصطیادی فقهی در مقایسه با جامعه شناسی مبتنی بر اصالت فاعلیت (استاد سید منیر الدین حسینی الهاشمی: تقسیم نظام شاخصه های ارزیابی جامعه به : ۱- مبنای تکامل جامعه: شاملِ ۱/۱: گرایش اجتماعی، ۲/۱: بینش اجتماعی و ۳/۱: دانش اجتماعی و ۲- موضوع تکامل جامعه؛ شامل ۱/۲: توسعه، ۲/۲: کلان  و ۳/۲: خرد و ۳- مقیاس تکامل جامعه: شامل: ۱/۳: جهانی، ۲/۳: بین المللی و ۳/۳: ملی) و مقایسه با مقاله ششم اصول فلسفه و روش رئالیسم ( استاد محمد حسین طباطبائی: تقسیم ادراکات به ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری و جامعه سازی بر مبنای ادراکات اعتباری و تقسیم اعتباریات به اعتباریات قبل الاجتماع و اعتباریات بعد الاجتماع ) و مقایسه با ساخت دوسویه (شامل قواعد و منابع) آنتونی گیدنز (Anthony Giddens) تبیین تفصیلی می شود. در مبنای "تنظیم اختیاری روابط انسانی" به دلیل رعایت اصل اختیار و بالتبع کاهش اصطکاک اجتماعی و به دلیل احصای استظهاری حوزه های پایه روابط اجتماعی؛ برتری مشخصی در جامعه سازی نسبت به دیدگاه های رقیب ایجاد می شود. به عنوان مثال با فرض تنظیم صحیح روابط انسانی در حوزه های سیزده گانه فوق الذکر، بسیاری از مسائل مطرح در جامعه که ناشی از اختلاف منافع است؛ کماً و کیفاً متحول و بالتبع موضوع بسیاری از نظریه پردازی ها و اقدامات حکومتی و مردمی، منتفی می گردد.

نظریه پایه رساله

ویژگی دوم رساله تخصصی الگوی پیشرفت اسلامی، معرفی عوامل بسیار موثر بر خود تنظیمی در روابط انسانی -با اتکاء به تتبع فقهی- در ۹ دسته است. (نظریه پردازش زیر ساخت های هدایت) درک و تعریف انسان ها از موضوعات ۱-امامت (فقه الامام)، ۲- علم (فقه العلم)، ۳- شغل (فقه المکاسب)، ۴- بیان (فقه البیان)، ۵- دشمن (فقه نفی سبیل)،  ۶- عبرت (فقه العبره)، ۷- نظم (فقه النظم)، ۸- شاخصه های ارزیابی (فقه الفرقان) و ۹- تربیت (فقه التزکیه) سرمایه هر فرد برای بازتعریف روابط خود در حوزه های سیزده گانه است. در مجموع در ابواب نه گانه فقه هدایت حدود ۱۰۰ قاعده فقهی ( در هر باب فقهی تقریباً ۱۰ قاعده وجود دارد.) برای تنظیم صحیح روابط انسانی استنباط شده است.

پیوست زمان و مکان رساله

ویژگی سوم رساله تخصصی الگوی پیشرفت اسلامی، تبیین "پیوست زمان و مکان" برای ابواب نه گانه فقه هدایت است. در پیوست زمان و مکان -که برای هر باب فقهی به صورت مجزا نوشته می شود- به شناسائی، تبیین و علاجِ مسائل نامتوازن (بدعت ها) با تعاریف  فقه هدایت پرداخته ایم. در زمان و مکان فعلی، حدود ۱۰۰ عدم توازن و بدعت؛ مانند : اصل رقابت، طبقه بندی بیکنی از علم، تخریب محیط زیست، طب سلولی، اسناد بین المللی، حذف حیاط از خانه، حذف سبوس از نان، تغییر در معادله نمک، حذف نقش آموزشی خانواده، مدل های آینده پژوهی و ماتریس Swot، نظریات نوشهرگرائی و Tod، نظریه فراتسهیل گری و توانمند سازی، تحلیل نهادی بخش اقتصاد، تعریف اعتباری پول و... وجود دارد؛ که در قالب نظریات فقهی نقشه الگوی پیشرفت اسلامی نحوه شناسائی و چگونگی علاج آنها تبیین می شود. نظریاتی مانند ۱- نظریه پیش گیری ساختاری از بیماری؛ با محوریت مفهوم مزج اختیاری، ۲- نظریه الگوی ساخت؛ با محوریت مفهوم نظم اختیاری، ۳- نظریه تَعَرُّف؛ با محوریت مفهوم رزق، ۴- نظریه مدیریت شهری محله محور؛ با محوریت تعریف جدید از نیازهای خانواده، ۵- نظریه آموزش و پروش آینده؛ به محوریت تعریف جدید از کارکردهای خانواده، ۶- نظریه امنیتی سِلم؛ به محوریت مفهوم اختلال در روابط انسانی، ۷- نظریه علم آینده؛ با محوریت ارائه طبقه بندی جدید از علم، ۸- نظریه پیشگیری بنیادین اسلامی از جرم؛ با محوریت مفهوم عبرت، ۹- نظریه نظم اختیاری؛ به محوریت تعریف جدید از قانون، ۱۰- نظریه هسته های توازن فرهنگی؛ به محوریت تعریف جدید از عدم توازن ها، ۱۱- نظریه بازارهای موقت؛ به محوریت مفهوم سود ارتباطی، ۱۲- نظریه نگهبانی از نظام؛ به محوریت مفهوم نظام مقایسه، ۱۳- نظریه مدرسه هدایت؛ به محوریت مفهوم هدایت، ۱۴- نظریه تنظیم و تحلیل خبر؛ به محوریت مفهوم تفکر از مهمترین این نظریات و در واقع امتداد دهنده فقه شیعه در زمان و مکان فعلی محسوب می شوند.

مسیر نشر رساله

ویژگی چهارم رساله تخصصی الگوی پیشرفت اسلامی، تعریف مسیری خاص برای نشر محتوای مطرح در رساله در میان افراد است. مطابق روایات و آیات در نشر علم اهل بیت علیهم السلام باید قید اهلیت افراد را مَدِّ نظر قرار داد. مبتنی بر شناسائی این وصف در مخاطبین، در نشر محتوای این رساله، مسیر ۴ بخشی مدیریت خبر، مدیریت تضارب، مدیریت کتابت و مدیریت نمونه سازی پیشنهاد شده است. 

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِیِّ بْنِ اَلْحُسَیْنِ سَیِّدِ اَلْعَابِدِینَ

اَلَّذِی اِسْتَخْلَصْتَهُ لِنَفْسِکَ وَ جَعَلْتَ مِنْهُ أَئِمَّةَ اَلْهُدَى اَلَّذِینَ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلُونَ (مصباح المتهجد )

علی کشوری؛ دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی

قم مبارک - دوشنبه

پنجم شعبان المعظم ۱۴۴۱ مصادف با ۱۱ فروردین ۱۳۹۹

رونوشت: دکتر صادق واعظ زاده؛ رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت