الگوی فقهی حمل و نقل چه می گوید؟! / سیال بودن جمعیت، تَعَرُّف را از بین می برد!

بسم الله الرّحمن الرّحیم 

یکی از نظریات مطرح در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی، الگوی فقهی حمل و نقل است. این الگوی فقهی از حیث جانمایی در مجموعه نظریات فقه الامام طبقه بندی می شود. برخی از پرسش های مطرح شده در این الگوی کارآمد فقهی به شرح زیر است:

پرسش اول این الگو: به تبیین ارتباط اصل روابط انسانی و مسئله حمل و نقل و سفر می پردازد. اصل مترقی "تنظیم صحیح روابط انسانی" (یا به اصطلاح روایت شریف: نظم ما بینکم) مبنای مفهومی همه نظریات الگوی پیشرفت اسلامی و از جمله مبنای ارزیابی الگوی حمل و نقل و سفر است. حمل و نقل مطلوب باید در راستای تنظیم روابط انسانی عمل کند و نباید اختلالی در روابط انسانی ایجاد نماید. به عنوان مثال: در الگوی فعلی حمل و نقل و سفر با پدیده های سفر های زیاد و روزانه و سیال بودن جمعیت مواجه هستیم؛ که این پدیده ها مانعی برای حضور در کنار اعضای خانواده و تخریب کننده اصل تَعَرُّف محسوب می شود. (تبیین مبنای نظری الگوی حمل و نقل و سفر)

پرسش دوم این الگو: به تبیین آثار زیست محیطی الگوی حمل و نقل فعلی از جمله آلودگی هوا، تخریب های اکوسیستمی جاده ای، آلودگی های صوتی، اسراف در مصرف سوخت و پدیده دهشتناک ترافیک های سنگین می پردازد. همچنین در این بخش از آثار مخرب ۱- الگوی ساخت ساختمان در قالب آپارتمان، ۲- طراحی غلط کالبد شهری و نقض ماهیت کالبدی محله، ۳- الگوی تجارت مبتنی بر مگامال و ۴- الگوی تولید صنعتی و متمرکز، بر توسعه حمل و نقل سخن به میان می آید. (بررسی علل پیدایش و اثار سوء الگوی مدرنِ حمل و نقل)

پرسش سوم این الگو: به تبیین کارکردها و طراحی زیرساخت های حمل نقل متناسب با تنظیم روابط انسانی از منظر آیات و روایات می پردازد. بررسی ۱- ارتباط سفر و حمل و نقل با تزکیه و تفریح، ۲- ارتباط سفر و حمل و نقل با عبرت، ۳- ارتباط سفر و حمل و نقل با سیاست و زیارت، ۴- ارتباط سفر و حمل و نقل با نظم و... از عناوین مهم این بخش محسوب می شود.

 پرسش چهارم این الگو: به بررسی مسئله حمل و نقل از منظر فقه علوم غریبه می پردازد. در این بخش مقایسه ای مفهومی میان مفهوم دورنوردی در فیزیک (Teleportation) و انواع مختلف "طی الارض" صورت می پذیرد. مفهوم دورنوردی به معنای انتقال یک ماده از یک نقطه به نقطه دیگر- بدون عبور از فضای فیزیکی ما بین آن‌ها- است و بر اساس برخی مفاهیم فیزیک کوانتوم مانند فوتون و دورنوردی در ذرات بنیادین و... از اوایل قرن اخیر میلادی موضوع مطالعه برخی از کشورهای غربی قرار گرفته است! در انواع طی الارض با ترکیبی خاص از اسماء و اشیاء روبرو هستیم و پدیده طی الارض را به اصطلاح پدیده ای شئ پایه می دانیم و نه سنتزی عنصرپایه (فتأمل جیداً) 

معاونت پژوهش مدرسه فقهی هدایت - سه شنبه ۶ ربیع الثانی ۱۴۴۴ قمری (۱۰ آبان ۱۴۰۱) - قم

مطلب مرتبط:

شهر خود را از حیث شاخصه های محله محوری ارزیابی کنید!