بسم اللّه الرّحمن الرّحیم
برخی از طلبه ها -در روزگار ما - علاوه بر تحصیلات حوزوی به دنبال تحصیلات دانشگاهی می روند و عنوان حجت الاسلام دکتر متولد می شود. البته برخی هم بعد از اخذ مدرک دکتری و مهندسی برای تحصیل به حوزه علمیه می آیند؛ درباره این برادران چند نکته را عرض می کنم.
نکته اول اینکه: برای تحصیلاتِ دوگانه در حوزه و دانشگاه دو انگیزه اصلی متصور است. برخی با انگیزه آشنائی و سپس نقد مفاهیم پوزیتویستی به تحصیلات تکمیلی دانشگاهی می پردازند و جمع دیگری هم به دنبال یافتن پاسخ برای پرسش های خود در رشته های دانشگاهی هستند. جریان دوم در واقع اعتقادی به جامعیت دین در پاسخگویی به همه مسائل بشر ندارند!
نکته دوم آنکه: برای تسلط و نقدِ دیدگاه های سکولار دانشگاهی، روش های بهتری متصور است. به عنوان مثال می شود جلسات گفتگو میان طلبه ها و دانشگاهیان را در رشته های مختلف راه اندازی کرد و نشست هائی مانند تجربه سال های اولیه انقلاب اسلامی را در قم و سایر حوزه های علمیه مجدداً راه اندازی کرد. به عبارت دیگر برای آشنایی و نقد دیدگاه های غلط دانشگاهی در حوزه های اقتصاد، سیاست، هنر، جامعه شناسی، روانشناسی و... لازم نیست تا در دانشگاه تحصیل کنیم و به بهانه آشنائی و نقد، نظام مدرکی و طبقه بندی علمی معیوب دانشگاه را -و لو ناخواسته- تقویت و تایید نماییم. البته راه اندازی گفتگوی انتقادی با نظام دانشی مدرنیته نیازمند طراحی یک الگوی چابک و کارآمد توسط حوزه علمیه است و نباید به اسم گفتگو، زمینه رواج بیشتر مفاهیم ناقص مدرنیته را فراهم نمود. اساس این الگوی گفتگو، طراحی نظام سوالات دقیق برای گفتگوهای مشترک است. (گفتگو در فضای نظام مقایسه با دانشگاه؛ راه حل مواجهه با انگیزه اول برخی طلاب برای ورود به دانشگاه)
نکته سوم اینکه: مدیران و اساتید حوزه باید گفتگوهای مرتبط با جامعیت دین را در حوزه های علمیه-خصوصاً در سالهای اولیه طلبگی- راه اندازی نمایند. استنطاق از امام علیه السلام درباره دایره تفقه و میزان جامعیت دین، زمینه ساز عدم رجوع طلاب به سایر مکاتب دانشی است. به عبارت دیگر وقتی در حوزه های علمیه پاسخ بسیاری از نیازمندی ها و حوائج بشر داده نمی شود؛ طلبه ها هم محتاج طبقه بندی فعلی علم می شوند و اصطلاحاً به امضای حداکثری بناهای عقلائی می پردازند. به عبارت سوم به همان میزان که تکامل تفقه را می پذیریم؛ به همان میزان هم، طلبه در درون خود غنای بیشتری احساس می کند و تحصیلات تکمیلی در دانشگاه را نمی پذیرد. (گفتگو درباره جامعیت دین و دائره تفقه؛ راه حل مواجهه با انگیزه دوم برخی طلاب برای ورود به دانشگاه)
نکته چهارم آنکه: برای گسترش گفتگوهای مرتبط با جامعیت دین، چهار دسته بحث، شاملِ: ۱- تبیین ساختار عوامل ایجاد فساد در مدرنیته ، ۲- تبیین مفهوم ویژگی های مشترک اشیاء، ۳- تبیین مفهوم امامت، ۴- تبیین مفهوم علم -با روش تحقیق فقهی- را به اساتید محترم حوزه پیشنهاد می کنیم. بررسی آیات و روایات مرتبط با این چهار حوزه به تبیین گستره دین کمک می کند.
حجت الاسلام علی کشوری- تبیین طبقه بندی فقهی علم
یک شنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ - قم
با نهاد جهاد سازندگی مشکلات حل شد . راه حل مسایل پبدا شد. اقتصاد شکوفا شد. عدالت گستری همراه پیشرفت انجام شد.
حل مسایل نظری همزمان با تلاش مقدس برای رفع موانع عملی به نتیجه رسید.
جهاد سازندگی راه حل نجات بشر است.
تقوی الهی و نظم در امور همزمان با هم در جهاد سازندگی متجلی شد.
به امید احیا مجدد نهادمقدس جهادسازندگی - یابود معجزه انقلاب اسلامی . ان شاءالله